Dood van Lisa (17) ontketent golf van woede en verdriet: ‘Te bizar voor woorden’
24 augustus 2025De dood van Lisa (17) uit Abcoude heeft een storm aan emoties losgemaakt. Verdriet en ongeloof lopen hand in hand met woede – een sentiment dat veel vrouwen al langer voelen.
Ze zijn het zat om voortdurend rekening te moeten houden met angst en gevaar tijdens iets alledaags als naar huis fietsen. Zowel online als offline klinkt dezelfde boodschap: dit moet stoppen.
Actrice en schrijfster Nienke ’s Gravemade wist de gevoelens van velen te vangen met haar gedicht, dat inmiddels viraal gaat. ’Ik eis de nacht op. Ik eis de straten op. Ik eis dat meisjes van 17 veilig thuiskomen.’
Haar woorden, waarin ze ook reflecteert op de schaamte bij het denken aan Lisa’s situatie, raken een gevoelige snaar.
“Misschien is haar handtasje daardoor rood geworden, door de schaamte die ik ook meteen voelde na die gedachte. Want hoe durf ik haar medeplichtig te maken?”, schrijft ze. Onder de hashtag #rechtopdenacht delen duizenden vrouwen hun ervaringen, woede en verdriet.
Uit recent onderzoek van het CBS blijkt hoe groot het probleem is: bijna de helft van de jonge vrouwen tussen 15 en 25 jaar geeft aan weleens een omweg te maken omdat ze zich niet veilig voelen.
Bij jongens is dat slechts één op de vijf. Ook andere dagelijkse aanpassingen – sleutels in de hand, doen alsof je belt, niet zomaar de deur open – worden door veel vrouwen als vanzelfsprekend ervaren, terwijl ze tegelijkertijd zeggen: dit zou niet nodig moeten zijn.
Voor politica Ingrid Coenradie (JA21) zijn die gevoelens pijnlijk herkenbaar. Ze heeft zedendelicten en geweld tegen vrouwen jarenlang in haar portefeuille gehad, maar spreekt ook uit eigen ervaring.
„Ook ik sta altijd aan; ben altijd alert. Ik heb altijd mijn telefoon bij de hand en weet hoe ik moet omlopen. ’s Avonds ga ik niet alleen de straat op. Het is te bizar voor woorden dat dat nodig is.” De moord op Lisa raakt haar diep:
„Ik krijg er kippenvel van. Tranen zelfs. Ik dacht meteen: ach, die ouders. En ach meisje, wat heb jij in je laatste momenten meegemaakt?”
De impact van Lisa’s dood reikt verder dan persoonlijke verhalen. Reclames en campagnes worden erdoor beladen.
Zo trok Walibi afgelopen weekend een spot terug na felle kritiek, waarbij WOMEN Inc. benadrukte: „Femicide is een nationale noodsituatie, geen marketingtruc.”
Ook buitenlandse voorbeelden – zoals de teruggetrokken Samsung-commercial waarin een vrouw ’s nachts alleen ging hardlopen – laten zien hoe gevoelig dit thema ligt.
Volgens Coenradie ligt de oplossing niet bij vrouwen, maar bij mannen en de samenleving als geheel. „We moeten af van het idee dat vrouwen zich nog meer moeten aanpassen. Het zijn de mannen die hun gedrag moeten veranderen, en elkaar erop aanspreken.”
Ze pleit voor strengere handhaving tegen straatintimidatie, meer cameratoezicht en directe aanpak door boa’s. „Dit moet in elk verkiezingsprogramma en straks in de coalitie prominent op tafel komen.”
”Je moet je van A naar B kunnen verplaatsen zonder angst. Als we dat niet kunnen waarmaken, doen we het als land niet goed.”
Intussen is in Amsterdam op de gevel van de Chicago Social Club aan het Leidseplein de leus ‘Recht op de nacht’ verschenen – de plek waar Lisa nog uitging voordat ze werd aangevallen. Voor veel vrouwen is dat inmiddels méér dan een slogan: het is een eis.
